رابطه انسان با هستی دارای چهار جنبه اساسی است:
1- شناخت هستی
2- دریافت هستی
3- گردیدن هستی
4- گرداندن هستی.
1- علمی 2- فلسفی 3- شهودی 4- اخلاقی 5 - حکمی 6- عرفانی 7- در بحث از جنبه ها و عامل های بالا باید به چند نکته توجه داشت:
1- هویت جنبه های چهارگانه و عوامل هفت گانه آن، چنان مشخص و مرزبندی شده نیست که هر یک از آن ها در مغز یا روان آدمی موقعیتی خاص را که قابل اختلاط با دیگری نباشد، به وجود بیاورد. مثلا از یک واقعیت، هم می توان شناخت علمی داشت و هم دریافت شهودی؛ هر چند ممکن است که انسان های معمولی نتوانند یک موضوع را در آن واحد، دو گونه ادراک کنند، بلکه باید از یکی درگذرند تا به دیگری توجه نمایند.
